लक्ष्मण गाम्नागेदस मिनेट सभासद्
३ असोज ०७२ नेपालको संविधान घोषणा भएको ऐतिहासिक दिन थियो भन्ने कुरा बिर्सिहाल्ने बेला भएको छैन । बिर्सनु पनि नपरोस् भन्ने कामना गरौँ । त्यस दिन कताकताबाट संविधानसभामा छिर्ने निम्तोपत्र हात लाग्यो । जीवनमै पहिलोपटक संविधानसभा बैठकमा छिर्ने अवसर त्यसमा पनि जनता आफैँले लेखेको संविधान घोषणा हुने । बडो ठाँट्टिएर गइयो नयाँ बानेश्वर ।
सभा भवनबाहिर सर्वसाधारण जनताको छिचोली नसक्नु भीड थियो । बाजागाजा, होहल्ला, सिट्टी र तालीले गुञ्जायमान । ठूलो उत्साह र विजयोत्सवको वातावरण । बाहिर उपस्थित जनता एकसे एक उज्याला थिए । उत्साहित थिए । कराएर, चिच्याएर, नाचेर, गाएर, हात मिलाएर, उफारेर, उफ्रिएर कसै गरेर पनि खुसी नसकिएर आत्तिएको जस्तो । भीडमा एक जना पनि शान्त थिएन, एक जना पनि रमिते थिएन ।
आफू त्यो दिन चानचुनेमा परिएन । गोजीमा पास थियो । भित्र पसियो । भित्र सुकिला–मुकिलाको भीड थियो । एकदम शान्त । बिस्तारै एकअर्कालाई बधाई दिइरहेका । फोटो सेसन चलाइरहेका । कोही निकै खुसी, कोही अर्ध खुसी, कोही रुनु कि हाँस्नुजस्तो अनुहार बनाएर यताउता टोलाइरहेका । बाहिर भन्दा निकै कम रमाइलो थियो भित्र । कति मानिस त कार्यक्रम सुरु नहुँदै डिनरको लाइनमा उभिइसकेका थिए ।
समारोहको औपचारिकता जसरी सकिन्छ भन्ने लागेको थियो, त्यसरी नै सकियो । कार्यक्रम सकिएर डिनरको लाइनमा आइपुग्दा लाइन फनफनी घुमेर दुई किलोमिटर जतिको भएको रहेछ । घरमा खाना नबनाउनू भनेर सूचना गरिसकेको हँुदा एक घन्टा बसेर भए पनि सरकारी भतेर खाएरै छाडियो ।
बाहिर निस्कँदा निस्कँदै ठूलो होहल्ला र सिट्टीको आवाज आयो । मानिसको भीड अझ बढेको रहेछ । गेटको छेउमै बसेको एकले मसँग हात मिलाउन खोज्यो । मैले पनि दुई–चार जनासँग मिलाएँ । हात मिलाउने युवाहरूले मलाई तानेर अँगालो मार्न थाले । तानातान गरेर अँगालो मार्दामार्दै भीडले मलाई उचालेर हावामा उडाउन थाल्यो । ए पख्नूस् पख्नूस् भन्दैछु । के सुन्थे ! ‘माननीयज्यू बधाई छ ।
तपाईंहरूले हाम्रो सपना साकार पार्नुभयो । वीर सहिदहरूको रगतको मूल्य चुकाउनुभयो । संसारसामु हाम्रो शिर ठाडो बनाउनुभयो । हिप हिप हुर्रे !’ हुर्रे सँगै मलाई युवाहरूले आकाशतिर हुर्याए । बल्ल मैले थाहा पाएँ, मैले लगाएको दौरा–सुरुवालले जनतालाई भ्रममा पारेछ । मलाई सभासदै ठानेर पो उफारेका रहेछन् ।
भीडले मलाई आकाशै आकाश उडाउन थाल्यो । ‘म माननीय होइन’ भनौँ भने पनि ‘ए होइनस् पो’ भनेर फ्यात्तै भुइँमा पछार्लान् भन्ने डर भयो । म पसिना–पसिना भइसकेँ । कम्मरमा ठिटाहरूले अँठ्याएकाले दुख्न पनि थाल्यो । सासै फेर्न गाह्रो हुन लाग्यो । यत्तिकैमा दुई–तीन जना प्रहरी दौडिएर आए र मलाई उचाल्दै गरेको युवालाई च्याप्पै समातेर पर हुत्याए । मलाई खोसेर उनीहरूले भीडबाट बाहिर निकाले । रिंगटा लागेर एकछिन एउटा कुनामा थचक्क बसेँ । प्रहरीको ढुङ्गा छेक्ने भाँडोले लागेर ओठ काटेछ, धेरैबेर लगाएर रगत थामे । टोपी झिकेँ र गैरमाननीय जस्तो भएर अँध्यारोमा लुकेर भीडको खुसियाली धेरैबेरसम्म हेरिरहेँ ।
पहिले–पहिले भए जुत्ताको माला खाइन्थ्यो होला । कालो मोसो पनि दल्थे होला । आकाशमा किन उचाल्थे, भुइँमा सुताएर भुँडीमाथि उफ्रिन्थे होला । लौ हेर, नेपाली जनताको मन । कति उदार, कति फराकिलो ! कति छिटो बिर्सेछन् विगतका कथा ! सम्झँदै घरतिर लागेँ ।
नेपाल, आश्विन २२, २०७२
